Er zijn ontzettend veel factoren die invloed hebben op hoeveel tijd een leerling nodig heeft om Nederlands te leren, het is dan ook zeker niet voor iedereen hetzelfde.
Voor het antwoord op deze vraag kunnen we wel kijken naar het werk van Jim Cummins, een Canadese taalkundige die vooral bekend is van zijn werk over tweetalig onderwijs en tweede taalverwerving op school. Hij stelt dat het 2 tot 7 jaar duurt voor een anderstalig leerling de taal beheerst op het niveau van eentalige klasgenoten. Waarom die marge zo ruim is lees je hieronder.
Alledaagse taal is niet hetzelfde als academische taal
Jim Cummins maakte als een van de eerste taalkundigen onderscheid tussen alledaagse taal en academische taal. Hiervoor werd aangenomen dat lagere schoolresultaten van anderstalige kinderen te wijten waren aan hun leervermogen. Cummins toonde aan dat dit niet het geval is, maar dat leerlingen rijk aanbod nodig hebben van zowel dagelijkse taal als academische taal.
Hij noemt dagelijkse taal Basic Interpersonal Communication Skills (BICS), in het Nederlands ook wel Dagelijks Algemeen Taalgebruik (DAT) genoemd. Hierbij kun je denken aan het soort taal dat kinderen nodig hebben om met klasgenoten te communiceren of om mee te doen aan een spelletje. Dit soort taal is vaak concreet en is makkelijk te ondersteunen met gebaren of door te laten zien wat je bedoelt. Volgens Cummins duurt het één tot twee jaar voordat anderstalige leerlingen BICS beheersen.
Het begrijpen van academische taal is essentieel voor schoolsucces
Cummins noemt de academische taal Cognitive Academic Language Proficiency (CALP). In het Nederlands wordt dit wel Cognitieve Academische Taalvaardigheid (CAT) genoemd.
Waar BICS vooral gaat over dagelijkse kletspraatjes, gaat het bij CALP echt om schoolse taalvaardigheden. Denk hierbij aan specifieke woordenschat om methode teksten te kunnen begrijpen, maar ook aan vaardigheden om mee te doen met debatten of om een werkstuk te schrijven.
In tegenstelling tot BICS is dit soort taal ook vaak abstracter. Leerlingen kunnen minder makkelijk gebruik maken van de context om te begrijpen wat er bedoeld wordt. Volgens Cummins duurt het wel tot 7 (!) jaar voordat anderstalige leerlingen dit beheersen op het niveau van hun eentalige klasgenoten.
Belangrijk om te onthouden voor in de klas:
- BICS en CALP zijn dus aparte vaardigheden die beiden ontwikkeld moeten worden.
- Het ontwikkelen van CALP duurt langer dan BICS! Dus een leerling die vrolijk kletst met klasgenoten (=BICS) kan nog steeds extra ondersteuning nodig hebben voor schooltaal (=CALP)!